Тооцооны ханшийн тэгшитгэл

Шинэчилсэн:2023/09/10 Унших:4 мин 16 сек

Dayansoft ERP системийн цэс: Санхүү бүртгэл -> Тооцоо ханш тэгшитгэл -> Шинэ

Энэ цонхонд өглөг, авлагын ханшийн тэгшитгэл хийж бүртгэнэ. Ханшийн тэгшитгэл хийж хадгалахад систем автоматаар журнал бичилт хийнэ. Ханшийн тэгшитгэлийг хэзээ хийх, тэгшитгэл хийх данс юу байх вэ гэдгийг байгууллагын нягтлан бодох бүртгэлийн бодлогын баримт бичиг, бүртгэл хөтлөх дотоод журам, СТОУС зэргийг баримтлан нягтлан бодогч өөрөө сонгож хийнэ үү.

TootsooHansh

Тэгшитгэл хийх үед тухайн өдрийн валютын ханшийг систем автомат татна. Хэрвээ автомат татагдахгүй тохиолдолд валютын ханш татахдаа дараах сонголтын аль нэгийг хийнэ.

Монгол банкны ханш татах товч дарах
Эсвэл Үндсэн тохиргоо –> Валют ханш цонх руу орж ханшийн тэгшитгэл хийх өдрөөр Монгол банкны ханш татна.

Ханшийн тэгшитгэл цонх руу Шинэ горимд ороход валютын тооцооны дансны жагсаалт харагдана.

Огноо, Утга оруулна.
Үйлдэл -> Тэгшитгэх/Сэргээх товч дарна.
Хэрэв зарим дансыг тэгшитгэл хийх бол тэгшитгэх данснуудын өмнөх checkbox-ыг тэмдэглэнэ. Тэгшитгэл хийхгүй дансыг чеклэхгүй үлдээнэ.

Тооцооны дансны үлдэгдлийг тэгшитгэл хийж буй огноогоорх валютын ханшнаар тэгшитгэнэ. Тэгшитгэл дүн нүдэнд тооцоологдсон дүнгээс хамаарч Тэгшитгэл данс сонгоод Хадгалах товч дарах бөгөөд систем автоматаар журнал бичилт хийнэ. Журнал бичилтийг Ерөнхий дэвтэр -> Гүйлгээний жагсаалт цонхноос шалгана. Тэгшитгэсэн ханшаа устгах бол Үйлдэл -> Устгах товчоор устгана.

Толгой мэдээлэл

Огноо – Ханшийн тэгшитгэл хийх огноог оруулна.
Дугаар – Гүйлгээний дугаарыг систем автоматаар үүсгэнэ. Гараас утга оруулах, өөрчлөх боломжгүй.
Утга – Ханшийн тэгшитгэл хийсэн гүйлгээний утга бичнэ.

Гүйлгээний мэдээлэл

Тэгшитгэх – Ханшийн тэгшитгэл хийх дансуудыг сонгоно.
Данс код – Тэгшитгэл хийх дансны кодыг харуулна.
Данс нэр – Тэгшитгэл хийх дансны нэрийг харуулна.
Валют – Тэгшитгэл хийх дансны валютыг харуулна.
Ханш – Валютын ханшийг Огноо талбарт сонгосон өдрөөр харуулна.
Үлдэгдэл дүн – Дансны үлдэгдлийг Огноо талбарт сонгосон өдрөөр валютын дүнгээр харуулна.
Үлдэгдэл дүн ₮ – Дансны үлдэгдлийг Огноо талбарт сонгосон өдрөөр төгрөгийн дүнгээр харуулна.
Тэгшитгэл дүн ₮ – Дансны ханшийн тэгшитгэл хийх дүнг тооцоолж харуулна.
Тэгшитгэл данс – Ханшийн тэгшитгэл дүнг бичих данс буюу Тэгшитгэл данс сонгоно.

Dayansoft ERP системийн цэс: Санхүү бүртгэл -> Тооцоо ханш тэгшитгэл

Энэ цонхонд өглөг, авлагын ханшийн тэгшитгэл хийсэн бүртгэлийг жагсаалтаар харуулна. Ханшийн тэгшитгэл бүртгэх бол Шинэ (Ctrl+N) товч дарна.

Огноо – Ханшийн тэгшитгэлийн огноог харуулна.
Дугаар – Ханшийн тэгшитгэлийн дугаарыг харуулна.
Утга – Ханшийн тэгшитгэлийн утгыг харуулна.
Тэгшитгэл дүн – Ханшийн тэгшитгэлээр тэгшитгэсэн дүнг харуулна.

Анхаарах зүйл:

Энэ цонхоор зөвхөн тооцооны дансны тэгшитгэл хийгдэх ба бусад дансны ханшийн тэгшитгэл хийгдэхгүй болохыг анхаарна уу. Дансны ханш тэгшитгэлийг Санхүү бүртгэл -> Данс ханш тэгшитгэл цонхоор хийнэ.
Ханшийн тэгшитгэл хийхгүй бол яах вэ? гэж их асуудаг. Валютын тооцооны дансаар ажил гүйлгээ бүртгэсэн боловч тухай бүрт нь, эсвэл тайлант үеийн төгсгөлд тооцооны ханшийн тэгшитгэл хийгээгүй тохиолдолд гүйлгээ хийсэн ялгаатай ханшийн зөрүүнээс шалтгаалж валют болон төгрөгийн хооронд зөрүү үүснэ. Өөрөөр хэлбэл, валют нь 0-лэсэн ч төгрөгийн үлдэгдэлтэй байх зэрэг бүртгэлийн алдаа гарна. Иймд тооцооны ханшийн тэгшитгэлээ зөв хугацаандаа хийнэ үү.
Хэрэглэгч нарын түгээмэл гаргадаг алдаа нь ханшийн тэгшитгэл хийхдээ цаг хугацааны дарааллаар эхнээс нь хийлгүй, алгасч хийх, дараа нь алгассан хугацаагаар нөхөж хийх алдаа гаргадаг. Энэ тохиолдолд алгасч, нөхөж хийсэн бүртгэлээ устгаад, хугацааны дагуу эхнээс нь зөв дарааллаар тэгшитгэлээ бүртгэнэ.

Гадаад валютын гүйлгээний жишээнүүд:

Эх үүсвэр: Эдгээр жишээг “Монголын Үндэсний Тайлагнал Аудит”-ын фирмийн Партнер Bayarkhuu Sainbayar -н Гадаад валютаарх ажил гүйлгээний бүртгэл ба Ханшийн зөрүү сургалтанд хамрагдаж, сургалтын тараах материалаас авсан болно.

Жишээ №1: Мөнгөн зүйлсийн хөрөнгө – Дансны авлага (нэг тайлант үед үүсээд хаагдсан нөхцөлд)

А компанийн дараа тооцоогоор борлуулалт хийсэн ажил гүйлгээний мэдээлэл:

2023.01.20-нд 1000$-н бараа борлуулж нэхэмжлэх үүсгэв. МБ-ны албан ханш 3200₮ байсан.
2023.02.15-д 600$ төлбөр орж ирэв. МБ-ны албан ханш 3300₮ байсан
2023.03.31-р 1-р улирлын тайлан бэлтгэв. МБ-ны албан ханш 3400₮ байв.
2023.04.10-д үлдэгдэл 400$ төлбөр орж ирсэн. МБ-ны албан ханш 3500₮ байв

Жишээ №2. Мөнгөн зүйлсийн хөрөнгө – Авлагын бичиг (он дамжсан нөхцөлд)

А компани бусдад хугацаатай мөнгө зээлсэн ажил гүйлгээний мэдээлэл:

2022.07.01-нд 20000$ бусдад зээлэв. МБ-ны албан ханш 2800₮ байсан.
2022.11.01-д 12000$ төлөгдөв. МБ-ны албан ханш 3000₮ байсан
2022.12.31-нд жилийн тайлан бэлтгэв. МБ-ны албан ханш 3300₮ байв.
2023.02.20-д үлдэгдэл 8000$ төлөгдөв. МБ-ны албан ханш 3500₮ байв.

Жишээ №3. Мөнгөн зүйлсийн өр төлбөр – Дансны өр (нэг тайлант үед үүсээд хаагдсан нөхцөлд)

• А компанийн дараа тооцоогоор худалдан хийсэн ажил гүйлгээний мэдээлэл:

2023.01.20-нд 1000$-н барааны нэхэмжлэх ирэв. МБ-ны албан ханш 3200₮ байсан.
2023.02.15-д 600$ төлөв. МБ-ны албан ханш 3300₮ байсан
2023.03.31-р 1-р улирлын тайлан бэлтгэв. МБ-ны албан ханш 3400₮ байв.
2023.04.10-д үлдэгдэл 400$ төлбөрийг төлсөн. МБ-ны албан ханш 3500₮ байв.

Жишээ №4. Мөнгөн зүйлсийн өр төлбөр – Өрийн бичиг (он дамжсан нөхцөлд)

• А компани бусдаас хугацаатай мөнгө зээлсэн ажил гүйлгээний мэдээлэл:

2022.07.01-нд 20000$ зээлэв. МБ-ны албан ханш 2800₮ байсан.
2022.11.01-д 12000$ төлөв. МБ-ны албан ханш 3000₮ байсан
2022.12.31-нд жилийн тайлан бэлтгэв. МБ-ны албан ханш 3300₮ байв.
2023.02.20-д үлдэгдэл 8000$ төлөв. МБ-ны албан ханш 3500₮ байв.

Жишээ №5. Мөнгөн зүйлсийн бус Хөрөнгө • А компанийн бараа материалын төлбөрийн ажил гүйлгээний мэдээлэл:

2023.03.10-нд 10000$-н барааны төлбөрийг урьдчилан төлөв. МБ-ны албан ханш 3100₮ байсан.
2023.03.31-д 1-р улирлын тайлан бэлтгэв. МБ-ны албан ханш 3300₮ байсан
2023.04.10-д бараа материалыг хүлээн авав. МБ-ны албан ханш 3500₮ байв.

Жишээ №6. Мөнгөн зүйлсийн бус Өр төлбөр • А компанийн бараа материалаа борлуулсан ажил гүйлгээний мэдээлэл:

2023.03.10-нд 10000$-н барааны төлбөрийг урьдчилан хүлээн авав. МБ-ны албан ханш 3100₮ байсан.
2023.03.31-д 1-р улирлын тайлан бэлтгэв. МБ-ны албан ханш 3300₮ байсан
2023.04.10-д бараа материалыг ачуулсан. МБ-ны албан ханш 3500₮ байв.